dr Elżbieta Zarych
Komparatystka, tłumaczka literatury niemieckiej i włoskiej, redaktorka. Ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim (specjalizacja komparatystyka); praca magisterska Fantastyka w utworach E.T.A. Hoffmanna (promotor prof. dr hab. M. Cieśla-Korytowska). Tu w 2002 r. uzyskała też tytuł doktora; praca doktorska w zakresie literaturoznawstwa pt. Wpływ filozofii niemieckiej – od Kanta do Hegla – na literaturę polskiego romantyzmu w ujęciu badaczy filozofii i literatury (promotor prof. dr hab. M. Cieśla-Korytowska).
Od 1997 r. prowadzi na uniwersytecie zajęcia z historii literatury i literatury porównawczej, a także z zagadnień edytorskich (rynek książki dziecięcej i młodzieżowej, redakcja tekstów tłumaczonych) i językowych (warsztaty językowo-edytorskie, kultura języka polskiego, język i kultura polska dla obcokrajowców), jednocześnie pracując w wydawnictwach i współpracując z nimi jako redaktorka, recenzentka, tłumaczka i autorka.
Autorka licznych prac poświęconych literaturze i kulturze XIX i XX w. oraz współczesnej, pozycji edukacyjnych, leksykonów i słowników, a także beletrystyki; w tym baśni literackich. Ma różnorodne i szerokie zainteresowania, w których centrum znajduje się książka i język.
Wybrane publikacje naukowe
Książki
1) Chrześcijański cesarz końca monarchii. Karol I Habsburg, eSPe, Kraków 2015, s. 248.
2) Romantycy, myśliciele, inspiratorzy. Badania nad wpływem filozofii niemieckiej – od Kanta do Hegla na literaturę polskiego romantyzmu, słowo / obraz terytoria, Gdańsk 2010, s. 276. (także jako e-book)
Rozprawy w tomach
1) Geograficzno-literacki szkic piórkiem (Kunzischer Riss) – mapa berlińskiego i fantastycznego świata E.T.A. Hoffmanna [w:] Geografia krain zmyślonych, pod red. W. Kosteckiej i M. Skowery, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2016.
2) Muzyka jak Ocean. „Novecento" Alesssandra Baricco w kontekście porównawczym, w: Muzyka i muzyczność w literaturze. Od Młodej Polski do czasów najnowszych, studia pod red. Magdaleny Lachmann i Jerzego Wiśniewskiego, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Litteraria Polonica 2 (16) 2012, Primum Verbum, Łódź 2012, s. 43-53.
3) „Lalka" Bolesława Prusa jako dialog z poezją Adama Mickiewicza, [w:] Mickiewicz w Gdańsku, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2006, s. 325-340.
4) Między własnym odbiciem a Ojczyzną – funkcjonowanie mitu o Narcyzie w literaturze polskiego romantyzmu, [w:] Antyk romantyków. Model europejski i wariant polski, Wydawnictwo Naukowe Grado, Toruń 2003, s. 105-120.
5) Antyczne i pogańskie w kontekście romantycznego chrześcijaństwa w literaturze polskiego romantyzmu, [w:] Inspiracje Grecji antycznej w dramacie doby romantyzmu. Rekonesans, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2002, s. 89-103.
6) Fantazjotwórcza rola ponczu w życiu i utworach E. T. A. Hoffmanna, [w:] „Sztuczne raje"...? Używki w literaturze, Słupsk 2002, s. 117-127.
7) Świat w „Skrzypku Opętanym" Bolesława Leśmiana, [w:] Twórczość Bolesława Leśmiana. Studia i szkice, pod red. Tomasza Cieślaka i Barbary Stelmaszczyk, Universitas, Kraków 2000, s. 327-341.
Rozprawy w czasopismach literackich
1) Przekład literatury dla dzieci i młodzieży – między tekstem a oczekiwaniami wydawcy i czytelnika „Teksty Drugie" 2016/1.
2) „Nocna rozmowa" – nokturn w muzyce, literaturze i malarstwie romantyzmu, „Teksty Drugie" 2015, nr 5.
3) Poezja i „poetycka koszykówka", „Studium" 2007, nr 3 (63) – 4 (64), s. 238-244.
4) Gej w pisarzu czy pisarz w geju, czyli Witkowskiego baba w babie, „Studium" 2006, nr 2 (2006) s. 174-182.
5) Całkiem bliskie kraje, czyli Antologia poetów raczej istniejących, „Studium" 2005, nr 4 (52) – 5 (53), s. 241-244.
6) Tajemnice zwykłego i odwróconego porządku czasu w opowiadaniach „Kometa" Antoniego Lange i „Spiegelgeschichte" Ilse Aichinger, „Studium" 2003, nr 5 (41) – 6 (42), s. 154-169.
7) Zrozumieć Goszczyńskiego, „Teksty Drugie" 2001, nr 3 /4, s. 150-153.
8) Problemy w badaniach nad wpływem filozofii niemieckiej – od Kanta do Hegla – na literaturę polskiego romantyzmu, „Teksty Drugie" 2001, nr 2, s. 52-77.
9) Postacie kalek w utworach Bolesława Leśmiana – zwycięstwo ciała czy ducha?, „Teksty Drugie" 1999, nr 6, s. 149-160.
10) Fantastyka w utworach E. T. A. Hoffmanna, „Teksty Drugie" 1998, nr 5, s. 53-77.
Encyklopedie, leksykony, słowniki
1) Encyklopedia dzieciństwa, pod red. D. Waloszek, T.1 Antropologia dzieciństwa, www.encyklopediadziecinstwa.pl (tu hasła: wydawnictwa dla dzieci, ilustracje dla dzieci, portret dziecka, biblijny obraz dziecka, dobranocki, elementarze, teatr kukiełkowy); wkrótce także w wersji papierowej.
2) Encyklopedia literatury polskiej, pod red. Elżbiety Zarych, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 816. (także hasła z literatury oświecenia i romantyzmu)
3) Słownik pisarzy polskich, pod red. Elżbiety. Zarych, wyd. I, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2004, ss. 720. (tu hasła z literatury oświecenia i romantyzmu oraz redakcja całości); wydanie II poprawione i uzupełnione, Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2008, s. 648.
4) Słownik pisarzy świata, pod red. J. Maślanki, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2004, s. 1136. (tu hasła z literatury niemieckiej i austriackiej; we współpracy z pracownikami innych filologii UJ)
Antologie (wybór, opracowanie oraz posłowie)
1) Księga poezji młodopolskiej, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2008, s. 312. (posłowie: s. 271-298).
2) S. Grochowiak, Poezje, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006, s. 284 (posłowie: s. 151-173).
3) Ch. Baudelaire, Kwiaty zła, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 336 (posłowie: s. 309-327).
4) A. Mickiewicz, Poezje, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2003, s. 304 (posłowie: s. 289-295).
5) J. Słowacki, Poezje, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2003, s. 222 (posłowie: s. 209-216).
Opracowanie (przypisy i posłowie)
1) A. Strindberg, Dramaty, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006, s. 424 (posłowie: s. 407-422).
2) H. Sienkiewicz, Nowele i opowiadania, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006, s. 200 (posłowie: s. 191-199).
3) Sofokles, Król Edyp, Antygona, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006, s. 128 (posłowie: s. 119-127).
4) H. Rzewuski, Pamiątki Soplicy, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 312 (posłowie: s. 291-307).
5) E. Orzeszkowa, Marta, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 192 (posłowie: s. 175-190).
6) J. Potocki, Rękopis znaleziony w Saragossie, Biblioteka Gazety Wyborczej, Kraków 2005, s. 691.
7) A. Fredro, Trzy po trzy, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2004, s. 168 (posłowie: s. 151-165).
8) J. Słowacki, Samuel Zborowski, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2004, s. 120 (posłowie: s. 98-120).
9) A. Malczewski, Maria, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2004, s. 72 (posłowie: s. 53-71).
10) B. Prus, Lalka, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2004, s. 562 (posłowie: s. 573-586).
11) H. von Hoffmannsthal, Kobieta bez cienia, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2003, s. 88 (posłowie: s. 75-83).
12) J. Potocki, Rękopis znaleziony w Saragossie, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2003, s. 592 (posłowie: s. 575-585).
13) N. Żmichowska, Poganka, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2003, s. 144 (posłowie: s. 129-142).
14) J. Swift, Podróże do wielu odległych narodów świata w czterech częściach przez Lemuela Guliwera..., Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2003, s. 264 (posłowie: s. 243-253).
15) Sofokles, Król Edyp, Edyp w Kolonie, Antygona, Kraków 2003, s. 208 (posłowie: s. 193-204).
16) Owidiusz, Przemiany, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2002, s. 384 (posłowie: s. 379-383).
17) F. Schiller, Zbójcy, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2002, s. 176 (posłowie: s. 169-175).
18) J. Milton, Raj utracony, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2002, s. 384 (posłowie: s. 375-381).